اگر شخصی بخواهد از میزان قند و کالری رژیم غذایی خود بکاهد، ممکن است به سمت شیرین کننده های مصنوعی یا سایر جانشین های قند جلب شود، در این راه هیچ کس تنها نیست.
امروزه شیرین کننده های مصنوعی و سایر جانشین های قند را می توان در انواع غذاها و نوشابه ها ی موجود در بازار یافت که به عنوان " فاقد قند" یا "رژیمی" عرضه می شوند. از جمله نوشابه های غیر الکلی ، آدامس، ژله ها، اجناس طبخ شده ، شیرینی، آب میوه و بستنی و ماست.
اما این شیرین کننده ها چیستند؟ و نقش آنها در رژیم غذایی چیست ؟
مفهوم شیرین کننده ها ی مصنوعی و سایر جانشین های قند
با کمی مسامحه جانشین های قند به هر شیرین کننده ای اطلاق می شود که به جای قند معمولی (سوکروز) مورد استفاده قرار می گیرند. شیرین کننده های مصنوعی در واقع یک نوع جانشین قند هستند. در جدول زیر بعضی از جانشین های قند و نحوه طبقه بندی آنها ذکر شده است.
موضوع جانشین های قند سبب ایجاد اشتباه می شود. مساله آن است که غالباً در مورد واژه های به کار گرفته شده، در تعبیر و تفسیر باز است. به عنوان مثال بعضی از سازندگان حتی با آنکه محصول عرضه شده پردازشی یا تصفیه شده است، فرآورده خود را "طبیعی" می نامند مثل فرآورده های حاصل از استویا stevia . و بعضی شیرین کننده های مصنوعی از موادی بدست می آیند که به طور طبیعی وجود دارند مثل سوکرالوز sucralose که از قند به دست می آید.
شیرین کننده های مصنوعی
شیرین کننده های مصنوعی، جانشین های صناعی قند به شمار می آیند ولی ممکن است از مواد طبیعی از جمله گیاهان یا خود قند حاصل شده باشند. سوکرالوز یکی از شیرین کننده های مصنوعی است که از مواد طبیعی بدست می آید، شیرین کننده های مصنوعی را شیرین کننده های شدید می نامند زیرا چند برابر شیرین تر از قند معمولی هستند.
موارد مصرف شیرین کننده های مصنوعی
شیرین کننده های مصنوعی از جمله جانشین های جالب قند به شمار می آیند زیرا ظاهراً سبب افزایش کالری جیره غذایی نمی شوند. افزون بر این ، در مقایسه با مقدار قندی که به طور معمول برای شیرین کردن مورد استفاده قرار می گیرد، مقدار نیاز به شیرین کننده های مصنوعی اندک است.
از شیرین کننده های مصنوعی در غذاهای پردازش شده از جمله اجناس طبخ شده ، نوشابه های غیر الکلی ، مربا و ژله ، فرآورده های شیر استفاده می شود و نیز در سایر غذاها و نوشابه ها هم وجود دارد.
بعضی از شیرین کننده های مصنوعی در خانه نیز مورد استفاده است. بعضی از این مواد شیرین کننده را می توان در پخت وپز یا آشپزی مورد استفاده قرار داد. اما به علت آنکه شیرن کننده های مصنوعی به خلاف قند سبب ایجاد وزن و حجم نمی شوند لذا باید بعضی از دستورهای تهیه غذا عوض شود. برای مصرف مناسب خانگی باید بر چسب روی جعبه شیرین کننده های مصنوعی را بررسی کرد.
بعضی شیرین کننده های مصنوعی بعد از مصرف طعم به جا می گذارند. ممکن است لازم باشد برای یافتن شیرین کننده های لذیذ یا ترکیبی از این مواد تجربه انجام شود. سوکرالوز از جمله شیرین کننده هایی است که طعم بسیار نزدیکی به شکر دارد و علاوه بر آن هیچ گونه کالری ندارد و برای سلامتی مضر نیست.